Cách nấu nước sâm thanh mát giải nhiệt, đơn giản dễ làm tại nhà

Trong những ngày hè oi ả hoặc thời tiết nóng bức, một ly nước sâm thanh mát không chỉ giúp giải nhiệt cơ thể mà còn mang lại cảm giác dễ chịu và sảng khoái. Đặc biệt, cách nấu nước sâm tại nhà lại vô cùng đơn giản, dễ làm, không tốn quá nhiều thời gian hay công sức. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn bạn cách hoàn thành một mẻ nước sâm thơm ngon, chuẩn vị, kèm theo mẹo bảo quản, công dụng và những lưu ý quan trọng khi sử dụng loại nước uống truyền thống này.

Nguyên liệu cần chuẩn bị để nấu nước sâm

Để cách nấu nước sâm thành công thơm ngon, chuẩn vị, bạn cần chuẩn bị các nguyên liệu như sau:

• Rễ tranh khô: 50g – có tác dụng lợi tiểu, thanh lọc gan.

• Mía lau: 2 khúc dài khoảng 30cm – giúp tạo độ ngọt tự nhiên, dịu nhẹ.

• Ngò rí (mùi tàu khô): 10g – tạo mùi thơm đặc trưng.

• Bông mã đề khô: 10g – hỗ trợ thanh nhiệt, giải độc gan.

• Lá dứa (lá nếp): 4-5 lá – tạo mùi thơm tự nhiên cho nước sâm.

• Râu ngô khô: 20g – tốt cho hệ tiết niệu và lợi tiểu.

• Cỏ ngọt: 5g – giúp nước sâm ngọt mà không cần đường.

• La hán quả (nếu thích): 1 quả đập dập – giúp tăng cường vị ngọt thanh mát.

• Nước lọc: 3 – 4 lít.

Bạn có thể dễ dàng tìm mua các nguyên liệu này tại tiệm thuốc bắc, siêu thị hoặc các cửa hàng chuyên bán nguyên liệu nấu chè, nước mát. Nên chọn nguyên liệu sạch, rõ nguồn gốc để đảm bảo an toàn khi sử dụng.

Cách nấu nước sâm thanh mát, giải nhiệt cho cả nhà

Không chỉ dễ uống, nước sâm còn chứa nhiều thảo dược tự nhiên tốt cho sức khỏe, hỗ trợ thanh lọc gan, làm mát cơ thể và tăng cường đề kháng. Điều đặc biệt là cách nấu nước sâm tại nhà lại cực kỳ đơn giản, tiết kiệm và phù hợp cho cả gia đình. Hãy cùng khám phá công thức chi tiết dưới đây để tự tay chuẩn bị món nước mát lành, an toàn mỗi ngày!

Bước 1: Sơ chế nguyên liệu

Trước tiên, bạn cần sơ chế các nguyên liệu như sau:

• Ngâm các loại rễ, thân khô như rễ tranh, bông mã đề, râu ngô, cỏ ngọt vào nước lạnh trong khoảng 10 phút để loại bỏ bụi bẩn.

• Sau đó rửa lại nhiều lần bằng nước sạch.

• Mía lau chẻ nhỏ theo chiều dọc (khoảng 2-3 khúc mỗi đoạn), có thể nướng sơ trên bếp điện để tạo hương thơm đặc biệt và màu nước đẹp mắt hơn.

• Lá dứa rửa sạch, buộc gọn thành bó.

Bước 2: Đun nước sâm

• Cho toàn bộ nguyên liệu đã sơ chế (trừ lá dứa) vào nồi lớn.

• Với cách nấu nước sâm này, ta cần thêm vào khoảng 3 – 4 lít nước lọc.

• Đun trên lửa lớn đến khi sôi, sau đó vặn nhỏ và tiếp tục đun liu riu trong khoảng 40 – 60 phút để các dưỡng chất tiết ra hoàn toàn.

• Khoảng 10 phút cuối, bạn cho bó lá dứa vào đun cùng để tạo mùi thơm đặc trưng.

Lưu ý: Nếu bạn sử dụng nồi cơm điện có chức năng nấu chậm hoặc hầm, hoàn toàn có thể áp dụng để nấu nước sâm rất tiện lợi mà không cần canh lửa.

Bước 3: Lọc nước, làm nguội và bảo quản

Sau khi đun xong, dùng rây hoặc khăn mỏng để lọc nước, loại bỏ bã nguyên liệu. Nước sâm sau khi lọc có màu vàng nâu, mùi thơm nhẹ và vị ngọt thanh mát. Để nước sâm nguội hẳn rồi cho vào chai thủy tinh hoặc bình nhựa sạch có nắp đậy.

Cách bảo quản nước sâm được lâu

Với cách nấu nước sâm mà chúng tôi đã chia sẻ, sau khi nấu có thể bảo quản được từ 3 đến 5 ngày nếu bạn tuân thủ những nguyên tắc sau:

• Để nguội hoàn toàn trước khi cho vào tủ lạnh.

• Bảo quản trong chai sạch, có nắp đậy kín.

• Để ở ngăn mát tủ lạnh với nhiệt độ ổn định.

• Không đổ nước sâm ra ngoài rồi rót lại vào bình nhiều lần vì dễ nhiễm khuẩn.

• Nếu thấy nước có mùi lạ, nổi váng hoặc chuyển màu thì nên bỏ ngay.

Mỗi lần uống, bạn có thể rót ra ly và thêm đá nếu muốn dùng lạnh, hoặc uống nguyên chất đều rất tốt.

Công dụng ít ai biết của nước sâm

Nước sâm không chỉ là một loại nước giải khát thông thường mà còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe nhờ vào các thành phần tự nhiên có trong đó:

• Giải nhiệt, thanh lọc cơ thể: Giúp làm mát gan, hỗ trợ điều tiết thân nhiệt, rất thích hợp cho người thường xuyên bị nóng trong.

• Tốt cho hệ tiêu hóa: Cách nấu nước sâm có rễ tranh, râu ngô và các thảo dược có tính mát, nước sâm hỗ trợ hoạt động của gan và hệ tiêu hóa.

• Hỗ trợ điều hòa huyết áp: Một số nguyên liệu như mã đề, la hán quả có tác dụng điều hòa huyết áp nếu dùng điều độ.

• Giúp ngủ ngon hơn: Mùi thơm dịu từ lá dứa, ngò rí có thể giúp thư giãn tinh thần, dễ đi vào giấc ngủ.

• Không chứa đường công nghiệp: Nhờ dùng cỏ ngọt hoặc la hán quả, nước sâm vẫn ngọt dịu mà không ảnh hưởng đến người ăn kiêng hay tiểu đường.

Lưu ý khi uống nước sâm

Cách nấu nước sâm ngon được xem là thức uống lành tính, mang nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng để phát huy hiệu quả tốt nhất và tránh tác dụng phụ không mong muốn, bạn cần ghi nhớ một số điểm quan trọng sau:

• Không nên uống quá nhiều trong ngày: Mặc dù có tác dụng giải nhiệt nhưng nước sâm có tính hàn, nếu uống quá nhiều dễ gây lạnh bụng, đầy hơi hoặc đi ngoài. Lượng nước khuyến nghị là khoảng 500 – 700ml/ngày đối với người lớn.

• Không uống nước sâm thay thế hoàn toàn nước lọc: Nước sâm chỉ nên dùng như thức uống bổ sung, không nên thay thế toàn bộ lượng nước hằng ngày.

• Trẻ em dưới 3 tuổi và phụ nữ mang thai cần hỏi ý kiến bác sĩ: Do cơ địa nhạy cảm và tính chất dược liệu của một số thành phần.

• Không dùng nước sâm đã để lâu hoặc có dấu hiệu hư hỏng: Nước sâm bị hỏng có thể gây rối loạn tiêu hóa.

• Chú ý đến cách bảo quản: Nước sâm để lâu ngoài nhiệt độ phòng hoặc bảo quản không đúng cách dễ bị ôi thiu, lên men, gây hại cho sức khỏe. Chỉ nên dùng trong 3–5 ngày, bảo quản trong tủ lạnh và đựng trong chai sạch, có nắp đậy kín.

Các loại nước sâm phổ biến và công dụng riêng biệt

Không chỉ thơm mát, nước sâm còn nổi tiếng nhờ vào khả năng thanh nhiệt, giải độc và hỗ trợ sức khỏe nhờ vào các nguyên liệu thảo dược tự nhiên. Trên thực tế, có rất nhiều loại nước sâm với thành phần và công dụng khác nhau. Cùng khám phá các loại phổ biến nhất hiện nay để lựa chọn loại sâm phù hợp với nhu cầu của bạn và gia đình!

Nước sâm rễ tranh – thanh lọc gan, lợi tiểu hiệu quả

Rễ tranh (còn gọi là mao căn) là nguyên liệu được dùng từ lâu đời trong Đông y để làm mát cơ thể và hỗ trợ gan. Khi nấu cùng râu ngô, bông mã đề và mía lau, nước sâm rễ tranh có màu nâu nhạt, vị ngọt dịu nhẹ và mùi thơm thảo mộc rất đặc trưng.

Công dụng nổi bật:

• Hỗ trợ giải độc gan, đặc biệt cho người hay uống bia rượu.

• Lợi tiểu, làm sạch đường tiết niệu.

• Làm dịu nóng trong, mát da và giảm mụn.

Đây là loại nước sâm phù hợp cho những ai hay bị nhiệt miệng, mụn nhọt do nóng gan hoặc làm việc trong môi trường nắng nóng, độc hại.

Nước sâm la hán quả – ngọt tự nhiên, thanh phế nhuận họng

La hán quả là một loại quả khô có vị ngọt gấp nhiều lần đường mía, nhưng hoàn toàn không gây tăng đường huyết. Khi đun lấy nước, la hán quả tạo ra vị ngọt thanh, mùi thơm dịu, rất phù hợp với cả trẻ em lẫn người lớn tuổi. Trong nhiều cách nấu nước sâm, la hán quả là nguyên liệu quan trọng.

Công dụng nổi bật:

• Làm dịu cổ họng, hỗ trợ trị ho và viêm họng.

• Giúp thanh lọc phổi, giảm khô miệng do nóng trong.

• Hạ đường huyết nhẹ (phù hợp với người tiểu đường nếu uống điều độ).

Nước sâm la hán quả thường được dùng riêng hoặc kết hợp với hoa cúc, cam thảo và táo đỏ để tăng hương vị và công dụng.

Nước sâm mía lau – ngọt dịu, dễ uống, bổ sung khoáng chất

Mía lau là loại mía tím, có vị ngọt thanh, dễ chịu và đặc biệt mát. Đây là thành phần không thể thiếu trong nhiều cách nấu nước sâm nhờ khả năng điều vị, tạo ngọt tự nhiên mà không cần thêm đường.

Công dụng nổi bật:

• Cung cấp khoáng chất và năng lượng tự nhiên cho cơ thể.

• Làm dịu cơn khát, giảm nhiệt nhanh chóng.

• Kích thích tiêu hóa, tốt cho người hay bị táo bón do nóng trong.

Nước sâm mía lau đặc biệt phù hợp cho người lao động ngoài trời, vận động viên hoặc trẻ em cần bổ sung nước và năng lượng nhẹ nhàng.

Nước sâm hoa cúc – thư giãn, an thần, sáng mắt

Hoa cúc khô thường được dùng để pha trà, nhưng khi kết hợp với cam thảo, la hán quả và táo đỏ sẽ cho ra nước sâm cực kỳ thơm mát và bổ dưỡng.

Công dụng nổi bật:

• Hạ nhiệt, làm mát gan, sáng mắt.

• Hỗ trợ giảm stress, an thần, ngủ ngon.

• Giảm nhức đầu, đau mắt do làm việc với máy tính nhiều giờ.

Phù hợp với người làm việc văn phòng, học sinh – sinh viên hay phải học/làm việc căng thẳng.

Nước sâm rong biển – mát gan, hỗ trợ tiêu hóa

Cách nấu nước sâm từ rong biển (loại khô hoặc tươi) có màu xanh nhạt, vị hơi mặn và rất mát. Thường được dùng ở miền Nam, kết hợp với lá dứa, mía lau, và hạt chia.

• Giải nhiệt nhanh, mát gan.

• Hỗ trợ hoạt động tiêu hóa, ngăn táo bón.

• Bổ sung chất xơ và khoáng chất từ rong biển.

Tuy nhiên, loại sâm này nên uống lượng vừa phải để tránh lạnh bụng, đặc biệt với người có hệ tiêu hóa yếu.

Kết luận

Cách nấu nước sâm tại nhà không hề phức tạp, nguyên liệu dễ tìm và phù hợp với mọi đối tượng. Chỉ với vài bước đơn giản mà Lỗi Chính Tả đã chia sẻ, bạn đã có ngay một loại thức uống không chỉ thanh mát mà còn giúp cải thiện sức khỏe tổng thể. Hãy thử áp dụng công thức trên để cả nhà cùng thưởng thức trong những ngày nắng nóng nhé. Đừng quên bảo quản đúng cách và uống điều độ để phát huy tối đa công dụng của nước sâm!

• Cách nấu lẩu gà lá é ngon, bổ dưỡng để chiêu đãi lễ, tiệc, gia đình
• Cách nấu ăn hàng ngày: 20+ thực đơn chay, mặn không thể bỏ lỡ