Sữa mẹ được ví như “dòng sữa vàng”, là nguồn dinh dưỡng quý giá và hoàn hảo nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Từng giọt sữa không chỉ chứa đựng đầy đủ các dưỡng chất thiết yếu mà còn mang theo kháng thể tự nhiên, giúp bé phát triển toàn diện và chống lại bệnh tật. Chính vì sự quý giá đó, việc bảo quản và sử dụng sữa mẹ đúng cách luôn là mối quan tâm hàng đầu của các bậc phụ huynh. Một trong những công đoạn quan trọng nhất chính là tìm ra cách hâm sữa mẹ sao cho vừa tiện lợi, vừa đảm bảo an toàn và giữ trọn vẹn nguồn dinh dưỡng.
2 phương pháp hâm sữa mẹ phổ biến hiện nay
Để làm ấm sữa mẹ từ trạng thái lạnh (dù là trong ngăn mát hay đã rã đông) đến nhiệt độ phù hợp cho bé bú, có hai phương pháp chính được các chuyên gia nhi khoa và các bà mẹ trên toàn thế giới tin tưởng áp dụng. Mỗi phương pháp đều có những ưu và nhược điểm riêng, phù hợp với điều kiện và nhu cầu khác nhau của mỗi gia đình. Việc hiểu rõ bản chất của từng cách sẽ giúp bạn lựa chọn được phương án tối ưu nhất.
Cách hâm sữa mẹ bằng nước ấm
Đây là phương pháp truyền thống, đơn giản và tiết kiệm nhất, có thể thực hiện ở bất kỳ đâu mà không cần đến các thiết bị chuyên dụng. Nguyên lý hoạt động của phương pháp này dựa trên sự truyền nhiệt tự nhiên. Bạn sẽ đặt bình sữa hoặc túi trữ sữa vào một bát chứa nước ấm, nhiệt độ từ nước sẽ từ từ truyền qua thành bình/túi và làm ấm sữa bên trong.
Ưu điểm lớn nhất của cách làm này là không tốn chi phí đầu tư ban đầu, dễ thực hiện. Tuy nhiên, nó cũng có một vài nhược điểm. Bạn sẽ khó kiểm soát chính xác nhiệt độ của nước, có thể vô tình dùng nước quá nóng gây mất chất dinh dưỡng trong sữa. Ngoài ra, thời gian hâm sữa bằng nước ấm thường lâu hơn và bạn cần phải canh chừng, thỉnh thoảng lắc nhẹ bình để sữa ấm đều.
Cách hâm sữa mẹ bằng máy hâm sữa
Đây là phương pháp hiện đại, mang lại sự tiện lợi, chính xác và an toàn vượt trội. Máy hâm sữa là một thiết bị chuyên dụng được thiết kế để làm ấm sữa và thức ăn cho bé một cách tự động. Hầu hết các loại máy đều hoạt động dựa trên nguyên lý dùng hơi nước hoặc dùng nước để làm nóng xung quanh bình sữa, với bộ phận cảm biến nhiệt giúp kiểm soát nhiệt độ một cách chính xác.
Ưu điểm của máy hâm sữa là tốc độ hâm nhanh, nhiệt độ được kiểm soát chuẩn xác ở mức an toàn cho sữa mẹ (thường khoảng 40°C), giúp bảo toàn tối đa các chất dinh dưỡng. Nhiều máy còn tích hợp các chức năng thông minh như giữ ấm, hẹn giờ, rã đông… giúp ba mẹ thảnh thơi hơn. Nhược điểm duy nhất của phương pháp này là bạn cần phải tốn một khoản chi phí ban đầu để đầu tư mua máy.
Chi tiết từng bước cách hâm sữa mẹ đúng chuẩn
Dù bạn chọn phương pháp nào, quy trình hâm sữa cũng cần tuân thủ các bước cụ thể để đảm bảo an toàn và chất lượng. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cho hai trường hợp phổ biến nhất: sữa được bảo quản trong ngăn mát và sữa được bảo quản trong ngăn đông của tủ lạnh.
Hâm sữa mẹ để ngăn lạnh
Sữa mẹ sau khi vắt ra có thể bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh và thường được sử dụng trong ngày. Đây là trường hợp đơn giản và nhanh chóng nhất.
Cách hâm sữa mẹ bằng nước ấm
Bước 1: Chuẩn bị: Lấy túi trữ sữa hoặc bình sữa ra khỏi ngăn mát. Nếu sữa có lớp chất béo (váng sữa) nổi lên trên, hãy xoay nhẹ bình hoặc bóp nhẹ túi để lớp váng hòa tan một phần. Tuyệt đối không lắc mạnh.
Bước 2: Chuẩn bị nước ấm: Lấy một chiếc bát hoặc cốc lớn, đổ nước ấm vào. Lưu ý, chỉ dùng nước ấm ở nhiệt độ khoảng 40°C (cảm giác ấm vừa phải khi nhúng ngón tay vào, không nóng rát). Không được dùng nước sôi hoặc nước quá nóng.
Bước 3: Ngâm sữa: Đặt bình sữa hoặc túi trữ sữa vào bát nước ấm. Đảm bảo mực nước ngập khoảng nửa bình/túi. Tránh để nước tràn vào phần nắp bình hoặc miệng túi.
Bước 4: Hâm nóng: Để sữa ngâm trong nước ấm khoảng 3-5 phút. Thỉnh thoảng, bạn có thể xoay nhẹ bình sữa để nhiệt độ lan tỏa đều.
Bước 5: Kiểm tra nhiệt độ: Trước khi cho bé bú, hãy nhỏ vài giọt sữa lên vùng da nhạy cảm ở cổ tay để kiểm tra. Nếu cảm thấy sữa chỉ ấm nhẹ, không nóng, là đã đạt yêu cầu.
Cách hâm sữa mẹ bằng máy hâm sữa
Bước 1: Chuẩn bị: Lấy sữa ra khỏi ngăn mát và lắc nhẹ như trên.
Bước 2: Đổ nước vào máy: Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng của máy. Đổ một lượng nước sạch vào khoang hâm theo đúng vạch chỉ dẫn.
Bước 3: Đặt bình sữa vào máy: Đặt bình sữa vào khoang hâm. Chọn chế độ hâm phù hợp cho sữa lạnh. Mỗi máy sẽ có ký hiệu hoặc nút bấm khác nhau, thường là chế độ hâm sữa hoặc mức nhiệt độ khoảng 40°C.
Bước 4: Chờ và lấy ra: Máy sẽ tự động làm ấm sữa đến nhiệt độ cài đặt và thường sẽ có đèn báo hoặc âm thanh khi hoàn tất. Quá trình này thường mất khoảng 2-4 phút.
Bước 5: Kiểm tra lại nhiệt độ: Tương tự như cách trên, luôn kiểm tra lại nhiệt độ sữa trên cổ tay trước khi cho bé ăn.
Hâm sữa mẹ để ngăn đông
Sữa trữ đông cần thêm một công đoạn quan trọng là rã đông trước khi hâm nóng. Tuyệt đối không hâm sữa trực tiếp từ trạng thái đông đá.
Giai đoạn rã đông (chọn 1 trong 2 cách):
- Cách 1 – Rã đông trong ngăn mát (Tốt nhất): Đây là cách rã đông an toàn và giữ được nhiều dưỡng chất nhất. Trước khi cần dùng khoảng 8-12 tiếng, bạn hãy chuyển túi/bình sữa từ ngăn đông xuống ngăn mát. Sữa sẽ tan chảy từ từ mà vẫn được bảo quản ở nhiệt độ lạnh, ngăn ngừa vi khuẩn phát triển.
- Cách 2 – Rã đông dưới vòi nước mát: Nếu cần dùng sữa gấp, bạn có thể đặt túi/bình sữa đông đá dưới vòi nước mát đang chảy. Bắt đầu với nước lạnh, sau đó từ từ tăng dần nhiệt độ lên nước ấm. Tránh dùng nước nóng ngay từ đầu vì sự thay đổi nhiệt độ đột ngột có thể làm mất chất dinh dưỡng.
Không bao giờ rã đông sữa mẹ bằng cách để ở nhiệt độ phòng hoặc dùng lò vi sóng. Việc này tạo điều kiện cho vi khuẩn sinh sôi nhanh chóng và lò vi sóng sẽ phá hủy các kháng thể, đồng thời tạo ra các “điểm nóng” có thể gây bỏng miệng bé.
Giai đoạn hâm nóng:
Sau khi sữa đã rã đông hoàn toàn về dạng lỏng, bạn thực hiện các bước hâm nóng tương tự như phần “Cách hâm sữa mẹ để ngăn lạnh” ở trên, có thể dùng phương pháp nước ấm hoặc máy hâm sữa.
Một số lưu ý khi hâm sữa mẹ và cho con dùng
Để đảm bảo an toàn tuyệt đối và giữ trọn vẹn giá trị của sữa mẹ, khi thực hiện cách hâm sữa mẹ bạn cần ghi nhớ những nguyên tắc vàng sau:
- Không bao giờ lắc mạnh sữa mẹ: Việc lắc mạnh có thể làm gãy các cấu trúc protein và kháng thể quý giá có trong sữa. Thay vào đó, hãy xoay tròn bình sữa một cách nhẹ nhàng.
- Sữa đã hâm nóng chỉ dùng trong 1 giờ: Sữa mẹ sau khi đã được làm ấm là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn phát triển. Do đó, phần sữa bé bú còn thừa phải được bỏ đi, tuyệt đối không trữ lại hay hâm lại lần thứ hai.
- Không bao giờ dùng lò vi sóng: Lò vi sóng làm nóng không đều, có thể tạo ra những điểm cực nóng gây bỏng miệng bé. Quan trọng hơn, sóng vi ba sẽ phá hủy các enzyme và kháng thể quan trọng trong sữa mẹ.
- Sữa đã rã đông phải dùng trong 24 giờ: Sữa sau khi được rã đông hoàn toàn (bằng cách để trong ngăn mát) cần được sử dụng hết trong vòng 24 giờ và không bao giờ được cấp đông lại.
- Kiểm tra mùi vị sữa: Sữa mẹ trữ đông sau khi rã đông có thể có mùi hơi xà phòng. Đây là hiện tượng bình thường do hoạt động của enzyme lipase. Tuy nhiên, nếu sữa có mùi chua, hôi rõ rệt thì có thể đã bị hỏng và bạn nên bỏ đi.
Câu hỏi thường gặp
Nhiều ba mẹ lần đầu có con thường cảm thấy lúng túng, không biết nên hâm sữa ở nhiệt độ nào, hâm trong bao lâu, và làm thế nào để các vitamin, khoáng chất hay kháng thể không bị phá hủy. Việc hâm sữa sai cách không chỉ làm mất đi giá trị của sữa mà còn có thể gây ảnh hưởng không tốt đến hệ tiêu hóa non nớt của bé.
Hâm sữa mẹ ở nhiệt độ bao nhiêu là phù hợp?
Nhiệt độ lý tưởng nhất để hâm sữa mẹ là khoảng 37 – 40 độ C. Cách hâm sữa mẹ này có mức nhiệt độ gần bằng với nhiệt độ cơ thể của mẹ. Ở nhiệt độ này, sữa đủ ấm để bé cảm thấy dễ chịu khi bú, đồng thời đảm bảo các vitamin, khoáng chất, enzyme và đặc biệt là các kháng thể không bị phá hủy bởi nhiệt độ cao. Việc hâm sữa nóng hơn 40°C không mang lại lợi ích gì mà còn tiềm ẩn nguy cơ làm giảm chất lượng sữa. Cách kiểm tra đơn giản và chính xác nhất vẫn là nhỏ vài giọt sữa lên mặt trong của cổ tay.
Dùng máy hâm sữa có làm mất chất dinh dưỡng không?
Đây là một lo lắng phổ biến nhưng không có cơ sở nếu bạn sử dụng máy đúng cách. Ngược lại, máy hâm sữa là một trong những phương pháp an toàn và giúp bảo toàn dinh dưỡng tốt nhất. Các loại máy hâm sữa uy tín được thiết kế với bộ phận cảm biến nhiệt, giúp kiểm soát nhiệt độ làm ấm luôn nằm trong ngưỡng an toàn (dưới 45°C). Cơ chế làm nóng từ từ và đều khắp của máy còn tốt hơn việc bạn tự canh bằng nước nóng, vốn dễ bị quá nhiệt. Do đó, bạn hoàn toàn có thể yên tâm rằng việc dùng máy hâm sữa đúng chuẩn sẽ không làm mất đi các chất dinh dưỡng quý giá trong sữa mẹ.
Tạm kết
- Nước cứng tạm thời chứa gì? Tác hại và cách làm mềm hiệu quả
- Sữa mẹ ủ trong máy hâm được bao lâu? Cách hâm sữa mẹ đúng chuẩn
*Sưu tầm:internet