Cách nấu xôi cốm không chỉ đơn thuần là món ăn sáng quen thuộc mà còn là nét đẹp trong văn hóa ẩm thực Hà Nội. Với hương thơm dịu nhẹ, vị dẻo bùi đặc trưng của cốm xanh quyện cùng hạt sen bùi ngọt, món xôi cốm luôn làm say lòng thực khách. Dù là nấu theo cách truyền thống hay dùng nồi cơm điện tiện lợi, bạn vẫn có thể dễ dàng thưởng thức món ngon này tại nhà. Nếu bạn đang tìm thiết bị hỗ trợ nấu nướng, hãy tham khảo các mẫu nồi cơm điện tại Lỗi Chính Tả để có lựa chọn phù hợp.
Cách nấu xôi cốm hạt sen truyền thống
Xôi cốm hạt sen là món ăn dân dã nhưng mang đậm hương vị truyền thống, thường được người Hà Nội yêu thích mỗi độ thu về. Để làm nên món xôi hoàn chỉnh, bạn cần thực hiện đúng các bước từ sơ chế, chế biến đến hấp chín để giữ trọn hương vị thơm ngon.
Nguyên liệu
- 300g cốm tươi (hoặc cốm khô ngâm mềm)
- 150g hạt sen tươi (hoặc hạt sen khô ngâm nước ấm)
- 100ml nước cốt dừa
- 2 thìa canh đường
- 1/4 thìa cà phê muối
- Lá dứa (tùy chọn, để tăng hương thơm)
Cách nấu
Bước 1: Sơ chế hạt sen
Hạt sen tươi hoặc khô đều cần được rửa sạch. Nếu dùng hạt sen khô, hãy ngâm trong nước ấm khoảng 2 giờ trước khi nấu. Sau đó, cho hạt sen vào nồi nước có thêm một chút muối, đun sôi rồi hạ nhỏ lửa hầm đến khi mềm nhưng không nát. Vớt hạt sen ra, để ráo và nguội hẳn.
Bước 2: Chuẩn bị cốm
Với cách nấu xôi cốm, các bạn cần lưu ý rửa cốm tươi nhẹ tay qua nước sạch để loại bỏ bụi, sau đó để ráo nước. Nếu dùng cốm khô, ngâm vào nước ấm khoảng 15–20 phút cho mềm, sau đó vớt ra, để ráo. Tránh ngâm quá lâu để cốm không bị nhũn, mất độ dẻo.
Bước 3: Trộn nguyên liệu
Trộn đều cốm với hạt sen đã hầm, thêm 100ml nước cốt dừa, 1–2 thìa canh đường (tuỳ khẩu vị) và một chút muối để tăng vị đậm đà. Có thể cho thêm vài cọng lá dứa để tạo hương thơm tự nhiên, dễ chịu cho món xôi.
Bước 4: Hấp xôi
Cho hỗn hợp vào xửng hấp, dàn đều thành lớp mỏng. Hấp với lửa vừa trong khoảng 20–25 phút. Trong quá trình hấp, nên đảo nhẹ vài lần để cốm chín đều, không bị vón cục. Khi thấy cốm dẻo, thơm và quyện đều với hạt sen là món xôi đã hoàn thành.
Thành phẩm
Sau khi áp dụng cách nấu xôi cốm ở trên, thành phẩm là đĩa xôi có màu xanh tự nhiên đẹp mắt, hạt cốm dẻo mềm nhưng không bị nhão, thơm nhẹ mùi lúa non đặc trưng. Hương cốt dừa quyện trong từng hạt xôi tạo nên vị ngậy béo nhưng không ngán. Hạt sen chín mềm, bùi bùi, kết hợp hài hòa với cốm khiến món ăn trở nên tinh tế và cuốn hút ngay từ miếng đầu tiên. Mùi thơm dìu dịu của lá dứa nếu có thêm vào cũng làm tăng phần hấp dẫn.
Thưởng thức món xôi cốm hạt sen truyền thống, ta không chỉ cảm nhận được sự ngon miệng mà còn như được sống lại hương vị của mùa thu Hà Nội – nhẹ nhàng, thanh tao và đậm đà bản sắc. Món ăn này rất phù hợp cho bữa sáng hoặc dùng trong những dịp lễ tết, cúng giỗ, vừa ngon vừa mang nhiều ý nghĩa gắn bó với văn hóa người Việt. Khi bày ra đĩa, có thể rắc thêm chút dừa nạo hoặc đường trắng lên trên để tăng thêm vị ngọt và sự bắt mắt.
Cách nấu xôi cốm khô bằng nồi cơm điện
Nếu không có cốm tươi hoặc muốn nấu nhanh, bạn hoàn toàn có thể sử dụng cốm khô kết hợp cùng nồi cơm điện để làm xôi. Cách này đơn giản, tiết kiệm thời gian mà vẫn cho ra thành phẩm thơm ngon, dẻo bùi. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết từng bước.
Nguyên liệu
- 300g cốm khô
- 150g hạt sen
- 100ml nước cốt dừa
- 2 thìa đường
- 1/4 thìa cà phê muối
- Lá dứa
Cách nấu
Bước 1: Sơ chế nguyên liệu
Ngâm cốm khô trong nước ấm khoảng 15–20 phút cho nở mềm, sau đó vớt ra để ráo. Hạt sen cũng cần được rửa sạch rồi hầm mềm trong nước có chút muối. Khi hạt sen chín, vớt ra để nguội. Bạn có thể tận dụng bình siêu tốc để đun nước nhanh chóng, tiết kiệm thời gian.
Bước 2: Chuẩn bị nồi nấu
Tiếp tục cách nấu xôi cốm, các bạn cho cốm đã để ráo và hạt sen vào nồi cơm điện. Tiếp theo, thêm khoảng 100ml nước cốt dừa, 1–2 thìa canh đường, 1/4 thìa cà phê muối và vài cọng lá dứa để tạo hương thơm tự nhiên.
Bước 3: Nấu xôi
Bật chế độ nấu cơm như bình thường. Khi nồi chuyển sang chế độ “Warm” (giữ ấm), mở nắp ra, dùng đũa hoặc muỗng xới nhẹ để trộn đều các nguyên liệu, sau đó đậy nắp lại và giữ thêm 10 phút nữa để xôi chín hoàn toàn.
Bước 4: Hoàn tất và kiểm tra
Khi thấy cốm dẻo, không còn nước đọng và mùi thơm lan tỏa, bạn có thể múc xôi ra đĩa và thưởng thức. Xôi lúc này mềm, thơm và đậm vị rất hấp dẫn.
Thành phẩm
Xôi cốm nấu bằng nồi cơm điện sau khi hoàn thành có màu xanh nhạt tự nhiên, mềm dẻo vừa phải, không bị nhão hay khô. Hạt cốm chín đều, thơm dịu mùi lúa non, hòa quyện với vị ngọt béo nhẹ của nước cốt dừa tạo nên hương vị thanh tao, dễ chịu. Hạt sen mềm bùi, không bị nát, giúp món ăn thêm phần tròn vị.
Dù cách nấu xôi cốm đơn giản và tiện lợi nhưng món xôi vẫn giữ được nét đặc trưng truyền thống của ẩm thực Hà Nội. Đây là lựa chọn lý tưởng cho bữa sáng nhẹ nhàng hoặc các dịp sum họp gia đình, lễ cúng. Khi ăn, có thể rắc thêm một ít dừa nạo hoặc đậu phộng rang giã nhỏ để tăng độ béo và hấp dẫn hơn. Với cách làm này, bạn vừa tiết kiệm thời gian vừa có thể thưởng thức món xôi cốm ngon miệng tại nhà.
Lưu ý để nấu xôi cốm ngon, dẻo bùi
Để món xôi cốm đạt được độ dẻo mềm, thơm ngon và giữ được màu xanh đặc trưng, bạn cần chú ý một số điểm quan trọng trong quá trình sơ chế và nấu. Dưới đây là 4 lưu ý giúp bạn có được món xôi cốm chuẩn vị Hà Nội ngay tại nhà.
Chọn cốm chất lượng
Cốm là nguyên liệu quyết định đến hương vị và độ dẻo của món xôi. Bạn nên chọn cốm tươi hoặc cốm khô được sản xuất tại các làng nghề truyền thống như cốm làng Vòng – nổi tiếng với hương thơm lúa non và độ dẻo đặc trưng. Cốm tươi thường có màu xanh nhạt tự nhiên, không bị quá sẫm hoặc vàng úa, hạt dẹp, mềm nhưng không nát. Nếu dùng cốm khô, nên mua ở những nơi uy tín, bao bì kín và có ngày sản xuất rõ ràng. Cốm ngon khi nấu lên sẽ giữ được mùi thơm nhẹ, không bị khô cứng hoặc bở. Việc chọn đúng loại cốm không chỉ giúp xôi ngon mà còn mang lại trải nghiệm ẩm thực tinh tế, đậm chất mùa thu Hà Nội.
Không ngâm quá lâu
Với cốm khô, bước ngâm là cần thiết để làm mềm nguyên liệu trước khi nấu. Tuy nhiên, nhiều người có thói quen ngâm cốm quá lâu, điều này lại vô tình làm cốm bị nhũn, dễ vữa, mất độ kết dính tự nhiên. Thời gian ngâm lý tưởng cho cốm khô là khoảng 15–20 phút trong nước ấm, đủ để hạt cốm nở đều nhưng vẫn giữ được hình dạng. Sau khi ngâm xong, cần vớt ra và để thật ráo nước rồi mới đem chế biến. Nếu cốm còn ướt mà đem trộn hoặc hấp ngay sẽ khiến món xôi dễ bị nhão. Ngoài ra, không nên dùng nước quá nóng để ngâm vì có thể làm mất màu xanh tự nhiên của cốm. Ngâm đúng cách sẽ giúp xôi thơm, dẻo và đẹp mắt hơn rất nhiều.
Tránh đảo mạnh tay
Hấp xôi lửa vừa
Nhiệt độ khi hấp xôi là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến độ dẻo và độ chín đều của món ăn. Dùng lửa quá lớn có thể khiến cốm bên ngoài bị khô, cứng trong khi bên trong vẫn còn sống hoặc chưa chín kỹ. Ngược lại, lửa quá nhỏ lại khiến thời gian hấp kéo dài, dễ làm mất hương thơm tự nhiên của cốm. Vì vậy, tốt nhất nên dùng lửa vừa để duy trì hơi nước đều và ổn định. Trong quá trình hấp, bạn cũng nên mở nắp 1–2 lần để đảo nhẹ và kiểm tra độ chín, tránh hấp quá lâu làm cốm nát hoặc dính chặt vào nhau. Nếu có thể, nên dùng khăn sạch phủ trên mặt xửng để ngăn nước đọng nhỏ xuống xôi, giúp món ăn khô ráo và dẻo thơm hơn.
Ăn xôi cốm với gì ngon?
Cách nấu xôi cốm khá đơn giản, mang lại hương vị thơm ngon, dẻo bùi nhờ hương cốm và vị béo nhẹ từ nước cốt dừa. Tuy nhiên, để món ăn thêm phần hấp dẫn và phong phú, bạn có thể kết hợp xôi cốm với một số món ăn kèm phù hợp. Một trong những lựa chọn phổ biến là chả quế – với vị mặn nhẹ, thơm đặc trưng từ quế, chả giúp cân bằng vị ngọt của xôi, tạo nên tổng thể hài hòa.
Ngoài ra, ruốc thịt (chà bông) cũng là món ăn kèm lý tưởng, đặc biệt với người thích vị mặn đậm đà. Với những ai yêu vị truyền thống, rắc thêm dừa nạo trộn đường trắng sẽ làm tăng độ béo ngậy và hấp dẫn hơn. Trong những ngày thu mát mẻ, thưởng thức xôi cốm cùng một ly trà nóng giúp vị giác thêm tinh tế.
Nếu muốn đổi vị hiện đại, bạn có thể ăn xôi cốm kèm kem vani hoặc sữa chua, tạo nên món tráng miệng lạ miệng, thanh mát. Dù kết hợp theo kiểu nào, xôi cốm vẫn luôn là món ăn gây thương nhớ với hương vị rất riêng, đậm chất Hà Nội.
Tạm Kết
Với hai cách nấu xôi cốm hạt sen – truyền thống và bằng nồi cơm điện – bạn hoàn toàn có thể tự tay làm nên món xôi dẻo bùi, thơm ngát hương cốm tại nhà. Dù chế biến theo cách nào, sự kết hợp giữa cốm xanh và hạt sen vẫn mang lại hương vị thanh tao, đậm đà chất Hà Nội. Món ăn không chỉ thích hợp cho bữa sáng nhẹ nhàng mà còn có thể dùng trong các dịp lễ, cúng, hay đơn giản là để gợi nhớ chút hương thu Hà Nội trong lòng mỗi người con xa quê.
- 2 Cách nấu xôi đậu xanh thơm dẻo bằng nồi cơm điện hoặc chõ đồ xôi
- Cách nấu gạo lứt dẻo ngon, giữ nguyên dưỡng chất tốt cho sức khỏe
*Sưu tầm:internet